دولت جدید در بغداد روی خط باریکی بین ایران، قدرتمندترین کارگزار قدرت در عراق، و سرمایه گذاری روی فرصت های جدید در روابط با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس مانند عربستان سعودی حرکت می کند. حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران اعلام کرده که صادرات ایران به عراق می تواند در سال 2019 از 12 به 20 میلیارد دلار افزایش یابد. اما حمایت فزاینده عراقی ها از کمک های عربستان سعودی می تواند به مانعی اقتصادی برای ایران تبدیل شود. حتی آن دسته از نخبگان سیاسی عراقی که مخالف نفوذ عمیق ایران در کشورشان نیستند هم معتقدند که تهران پس از تحریم های واشنگتن در نوامبر 2018 سلطه جو شده و علت هم این است که با بسته شدن بازارهای اروپا و دیگر کشورها به روی ایران، این کشور بیشتر به عراق وابسته شده است. برای عربستان سعودی جبران عدم حضور در صحنه عراق در سال های گذشته هم از نظر مقابله با نفوذ ایران در کشور همسایه و هم در راستای تلاش های مشترک برای ممانعت از احیای داعش، از اهمیت زیادی برخوردار است. داعش برای سعودی ها یک تهدید امنیتی به شمار نمی رود، اما بهانه ای برای فعالیت شبه نظامیان شیعه تحت حمایت ایران است که عراق روی آنها کنترلی ندارد. به همین منظور عربستان فعالانه با عرب های سنی عراقی از جمله قبایل استان انبار که خاستگاه داعش بود، تعامل دارد. اما به رغم تعاملات با قبایل در مرز دو کشور، توانایی ریاض برای نفوذ در جامعه سنی عراق هم توسط داعش و هم توسط کشور رقیب در حوزه خلیج فارس یعنی قطر به چالش کشیده شده است.
بغداد به دنبال استقلال از تهران است
جایگاه عراق در رقابت های عربستان و ایران
نویسندگان: گناوه عبدو و فیراس مکساد
آنهایی که در حدود یک سال و نیم گذشته به اقدام مشکوک عربستان سعودی در تلاش برای بهبود روابط با عراق پس از حدود 25 سال دشمنی با دیده شک و تردید نگریستند، احتمالا باید در شک و تردیدهای خود تجدیدنظر کنند.
عربستان سعودی و عراق در حال حاضر مشغول به یک سری فعالیت ها هستند که اثبات می کند هر دو طرف همه تلاش خود را برای تقویت روابط به کار گرفته اند. عربستان سعودی 4 آوریل یک کنسولگری در بغداد باز کرد. اما شاید بتوان گفت که مهمترین هدیه ژئوپولتیکی که تا به امروز از سوی سعودی ها به یک کشور داده شده، وعده وصل کردن عراق به شبکه برق عربستان به عنوان بخشی از پروژه سرمایه گذاری این کشور است. عادل عبدالمهدی، نخست وزیر عراق هم 17 آوریل به عربستان سفر کرد و این در حالی است که نمایندگان تجاری به طور مداوم در حال رفت و آمد بین دو کشور هستند.
روابط بهتر با دولت سنی سعودی در عربستان می تواند دستاوردهای زیادی برای دولت شیعه عراق داشته باشد. به رغم مخالفت های فزاینده داخلی در عراق با مداخله ایران در این کشور، بغداد توان محدود سازی قابلیت های نظامی تهران را ندارد. با این حال، متحدان عرب و عربستان سعودی می توانند در کاهش وابستگی اقتصادی عراق به ایران تاثیرگذار باشند. باتوجه به اینکه خاورمیانه به تازگی جنگ های فرقه ای بین شیعه و سنی را در سوریه و عراق پشت سر گذاشته، تلاش بغداد و ریاض برای تعاملات جدید می تواند نشانه مهمی دال بر پیروزی ژئوپولتیک بر فرقه گرایی باشد. عربستان سعودی می داند که عاقلانه ترین استراتژی برای رقابت با ایران در عراق تقویت روابط اقتصادی است نه روابط سیاسی یا نظامی. ضیاء الاسدی، سیاستمدار و شخصیت دانشگاهی عراقی اخیرا در مصاحبه ای گفت: «عربستان سعودی اخیرا انعطاف پذیری و درک قابل توجهی در ارتباط با تحولات سیاسی در عراق و منطقه نشان داده است.»
با فرض بر اینکه سعودی ها به وعده تامین برق و همچنین گاز طبیعی عمل کنند، به زودی زمانی فرا می رسد که عراقی ها قادر به جلوگیری از وقوع یک سری از بحران ها از جمله کمبود برق و خاموشی های گسترده خواهند بود. کمبود برق یکی از دلایل اصلی نارضایتی مردم عراق از دولت بوده و تظاهرات در بصره در سال گذشته هم به همین دلیل و پس از آن رخ داد که ایران، تامین کننده اصلی برق در این شهر و سراسر عراق، به طور غیر منتظره برق را قطع کرد.
دولت جدید در بغداد روی خط باریکی بین ایران، قدرتمندترین کارگزار قدرت در عراق، و سرمایه گذاری روی فرصت های جدید در روابط با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس مانند عربستان سعودی حرکت می کند. حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران اعلام کرده که صادرات ایران به عراق می تواند در سال 2019 از 12 به 20 میلیارد دلار افزایش یابد. اما حمایت فزاینده عراقی ها از کمک های عربستان سعودی می تواند به مانعی اقتصادی برای ایران تبدیل شود. حتی آن دسته از نخبگان سیاسی عراقی که مخالف نفوذ عمیق ایران در کشورشان نیستند هم معتقدند که تهران پس از تحریم های واشنگتن در نوامبر 2018 سلطه جو شده و علت هم این است که با بسته شدن بازارهای اروپا و دیگر کشورها به روی ایران، این کشور بیشتر به عراق وابسته شده است.
برای عربستان سعودی جبران عدم حضور در صحنه عراق در سال های گذشته هم از نظر مقابله با نفوذ ایران در کشور همسایه و هم در راستای تلاش های مشترک برای ممانعت از احیای داعش، از اهمیت زیادی برخوردار است. داعش برای سعودی ها یک تهدید امنیتی به شمار نمی رود، اما بهانه ای برای فعالیت شبه نظامیان شیعه تحت حمایت ایران است که عراق روی آنها کنترلی ندارد. به همین منظور عربستان فعالانه با عرب های سنی عراقی از جمله قبایل استان انبار که خاستگاه داعش بود، تعامل دارد. اما به رغم تعاملات با قبایل در مرز دو کشور، توانایی ریاض برای نفوذ در جامعه سنی عراق هم توسط داعش و هم توسط کشور رقیب در حوزه خلیج فارس یعنی قطر به چالش کشیده شده است.
اما ظاهرا عربستان سعودی برای تغییر نتیجه سیاسی در میان اکثریت شیعه بخت بهتری دارد. یک مقام سعودی که در ارتباط با عراق فعالیت می کند، گفت: «میوه هایی هستند که (برای عربستان سعودی در عراق) در ارتفاع پایین تری قرار دارند و چیدن آنها ساده تر است و از جمله آنها می توان به نارضایتی فزاینده بسیاری از شیعیان عراق از شرایط کنونی واقعیت سیاسی تحت حمایت ایران اشاره کرد.» در این زمینه می توان به شماری از افسران عالی رتبه ارتش عراق اشاره کرد که از حمایت ایران از فعالیت های نظامی و زیر سوال رفتن اقتدار خود به ستوه آمده اند و این احتمال وجود دارد که از تلاش های سعودی برای نزدیک شدن به عراق استقبال کنند.
اگرچه عربستان سعودی نمی تواند نفوذ ایران در عراق را به کلی از بین ببرد، اما سفر عادل عبدالمهدی به ریاض و سرمایه گذاری ها و کمک های سعودی به طور قطع روابط را در روند مثبتی قرار داده است. به علاوه، پروژه های توسعه اقتصادی و کمک در عراق این کشور را قوی تر، پایدار تر و مستقل تر می سازد که این برای ایران می تواند به معنای یک چالش ناخوشایند باشد.
با این حال به گفته منابع عراقی، ورود عربستان سعودی در عراق زمان می برد. الاسدی سیاستمدار عراقی گفت: «عربستان سعودی همچنان راه طول و درازی برای موفقیت در تغییر کلیشه ها و تبدیل شدن به نیرویی تاثیر گذار و رقابتی در محیط منطقه ای در پیش دارد.»
//////////////////////////////////////
محبوب ترین مطالب برای موضوع کشورها
- مجموعه اسامی منتقل شدگان از کمپ لیبرتی به کشور ثالث – 6,998 views
- چه کسی عامل انفجار حزب جمهوری اسلامی بود؟ – 3,217 views
- انتقال ۱۲ زن از اعضای سازمان مجاهدین (فرودگاه بغداد) – 2,655 views
- محمد حسین سبحانی: نجات یافتگان در آلبانی را دریابید – 2,541 views
- مصاحبه سبحانی با سیاوش رستار ـ آیا مسعود رجوی در داخل قلعه اشرف بود؟ قسمت ۵ – 2,365 views
- ایرج مصداقی:نگاهی اجمالی به سناریوی رژیم در مورد «زن» دستگیر شده در آلبانی – 2,332 views
آرشیو موضوع : کشورها
انتقاد سیاستمداران ارشد اروپا از سیاست خاورمیانه‌ای ترامپ
متن این نامه روز دوشنبه ۲۶ فروردین (۱۵ آوریل) از سوی برخی از روزنامه‌های اروپایی از جمله از سوی روزنامه “گاردین” منتشر شده است. سیاستمداران ارشد پیشین کشورهای اروپایی در این نامه نسبت به پیامدها و عواقب منفی سیاست ترامپ در امور خاورمیانه هشدار داده‌اند. شخصیت‌هایی همچون زیگمار گابریل، وزیر امور خارجه پیشین آلمان، دیوید میلیبند و جک …
روایتی از فروپاشی شوروی
مردم آغازگر انقلاب روسیه بودند و به امید آنکه آزادی، دموکراسی، زمین و غذا به دست آورند از تزار عبور کرده بودند؛ اما ماحصل آنها حکومتی مستبدتر و قدرتمندتر از گذشته بود. حکومتی که این بار در پناه ایدئولوژی پنهان شده بود و همان طور که پیشتر اشاره شد حتی ایدئولوژی را نیز …
صدف خادم، نخستین زن بوکسور ایرانی که در اولین مسابقه بین المللی پیروز و تاریخساز شد
از بسکتبال شروع کرد، مخفیانه در پارک تمرین بوکس کرد، با مخالفت خانواده روبرو شد، مدتی در پارکینگ خانه تمرین کرد، چند بار مربی‌اش را تغییر داد و آن قدر مشت زد و مشت زد تا هم اولین زن ایرانی حاضر در یک مسابقه رسمی بوکس شد و هم اولین زن بوکسور پیروز ایرانی. شنبه شب (۱۳ …
تحلیل گاردین از اقدام آمریکا علیه سپاه
تریتا پارسی در این تحلیل بیان می‌کند که درک پیشینه روابط این دو کشور تنها به آن دو بستگی نداشته، بلکه از دیدگاه بیرونی به همان اندازه که به خشم و تعصب تصمیم‌گیرندگان واشنگتن و تهران بستگی دارد به تدابیر سایر قدرت‌های منطقه نیز بستگی دارد. رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی برای مدتی بیش از …
کودتاگر علیه کودتاگر، عمر البشیر کیست و چگونه ۳۰ سال بر سودان حکومت کرد؟
عمر حسن البشیر در اول ژانویه ۱۹۴۴ در روستای حوش‌بانقا در نزدیکی شهر شندی در شمال سودان به دنیا آمد. بشیر در سال ۱۹۸۱ دانشکده ارتش را به پایان رساند و سپس در سال ۱۹۸۳ در رشته فرماندهی نظامی در مالزی مدرک کارشناسی گرفت. او در سال ۱۹۸۷ تحصیل در علوم اداری را به پایان رساند. عمر البشیر …
عراق: تصمیم آمریکا درباره سپاه می‌تواند تاثیرات منفی بر منطقه بگذارد
عادل عبدالمهدی، نخست وزیر عراق، سه‌شنبه ۹ آوریل (۲۰ فروردین) در نشست مطبوعاتی هفتگی‌اش به خبرنگاران گفت، “عراق کوشید تا مانع تصمیم آمریکا شود”. اشاره او به اعلام تصمیم آمریکا در روز دوشنبه برای تروریستی دانستن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود. او گفت که تصمیم آمریکا مبنی بر تروریستی خواندن سپاه پاسداران ایران می‌تواند “تاثیراتی منفی بر عراق …
آمریکا و ایران نیروهای نظامی یکدیگر را در لیست گروه های تروریستی قرار دادند
ایران و آمریکا نیروهای نظامی یکدیگر را به تروریسم متهم کردند 8 آوریل 2019 – 19 فروردین 1398 در ایران، شورای عالی امنیت ملی، دولت آمریکا را حامی تروریسم و نیروهای نظامی آمریکا در خاورمیانه را «گروه تروریستی» …
گفت‌وگو با صلیب سرخ آلمان: چگونه به سیل‌زدگان ایران کمک می‌کنیم؟
دکتر دیتر شوتز رییس روابط عمومی صلیب سرخ آلمان تصریح کرد که کمک‌های بشردوستانه مشمول تحریم‌ها علیه ایران نیست. به گفته او هواپیمای حامل این کمک‌ها از سوی وزارت خارجه آلمان ساپورت مالی شده است. صلیب سرخ آلمان و هلال احمر ایران یک همکاری طولانی‌مدت و قدیمی هم در زمینه بلایای طبیعی و هم در زمینه تقویت توانایی‌هایشان دارند، …
واکاوی مناسبات ایران و اعراب ، رابطه ایران و عربستان در سال ۱۳۹۸ !؟
روابط میان ایران و همسایگان عرب خود در سال ۱۳۹۷ شاهد فرازونشیب‌هایی بود. عراق، که یکی از نزدیک‌ترین کشورهای عربی به ایران است، از سوی آمریکا برای پایبندی به تحریم‌های ایران تحت فشار است. کشورهای شورای همکاری خلیج فارس هم دیدگاه مشترکی درباره روابط با ایران ندارند. در حالی که عربستان، امارات و بحرین از …
