در زندان ابوغریب ما با هم در بند 2 بودیم، او خاطره هایی از برادر کوچکتر من که او هم در زندان قزل حصار در حبس بود، داشت و گفتگو با او برایم دوست داشتنی بود و یاد برادرم حسین را برایم زنده می کرد. یک روز حمید رضا از من پرسید، محمد تو اگر بخواهی دوباره مبارزه را از اول شروع کنی چی کار می کنی ، سازمان مجاهدین امید ما بود که این چنین شد و ما را با صدام حسین شریکی شکنجه می دهند، اگر برگردی به گذشته چی کار می کنی؟ گفتم حمید رضا تجربه من از سال های زیادی که با سازمان مجاهدین همکاری تشکیلاتی و تنگاتنگ داشتم این است که ما تند روی کردیم. در صحبت با او یاد مهندس بازرگان افتادم و گفتم یادته حمید رضا ، یک موقعی مهندس بازرگان در استادیوم آزادی در نهی تندروی و مشی انقلابی گری و … می گفت من یک فولکس واگن هستم و باید گام به گام پیش رفت و تمام تجربه من از این سال ها این است که باید آهسته و سنجیده و مصلحانه پیش رفت، مبارزه مسلحانه و خشونت طلبانه مردم ایران را چند دهه از پیشرفت های سیاسی و اجتماعی اش به عقب انداخته است و … مشی و اندیشه مهندس بازرگان با همه کمبودهایش درمان زخم و درد جامعه ایران بوده و هست. مهمترین ویژگی مهندس بازرگان ، رعایت اخلاق در سیاست بوده است که شاید در میان سیاستمداران چند دهه گذشته ایران نتوان به تعداد انگشتان دست پیدا کرد که به ” اخلاق در سیاست ” اعتقاد عملی داشته باشند.
محمد حسین سبحانی: یادی از زندان ابوغریب و مهندس مهدی بازرگان
22.01.2016
دیروز اول بهمن بود. من و 49 نفر دیگر از اعضای جداشده از مجاهدین خلق در اول بهمن 1380 ، هر کدام بعد از کشیدن سال ها حبس ، از زندان ابوغریب، زندان مشترک صدام حسین و مسعود رجوی ، آزاد شدیم. من بعد از هشت سال حبس در سلول های انفرادی در قلعه اشرف، سرانجام در دی ماه 1379 توسط زندانبانان سازمان مجاهدین، سادات دربندی، فرهاد الفت و جلال منتظمی تحویل افسران اطلاعاتی حکومت صدام حسین شدم تا ادامه حبس خود را در زندان ابوغریب تحمل کنم. چگونگی این انتقال و سپری کردن نزدیک به 40 روز در زندان اطلاعات امینت صدام در بغداد و سرانجام انتقال به ابوغریب را کم و بیش نوشته ام ولی دنبال فرصت می گردم تا بتوانم جلد دوم خاطرات خودم ” روزهای تاریک بغداد ” را که بخش عمده آن به حبس در زندان ابوغریب بر می گردد، را بنویسم که حتما میسر خواهد شد.
اما روز سی دی ماه ، نیز یادآور مرگ زنده یاد مهندس مهدی بازرگان می باشد. بی مناسبت ندیدم که این دو یادروز را با نقل خاطره ای پاس بدارم. وقتی در زندان ابوغریب بودم ، یکی از دوستان جداشده به نام حمید رضا برهون نیز در آنجا زندانی بود. حمید رضا در سی خرداد 1360 یا بعد از آن ـ دقیق خاطرم نیست ـ در حالیکه 13، 14 سال بیشتر نداشت ، نارنجکی در دستش منفجر می شود که منجر به قطع شدن دست وی می گردد و بعد هم توسط ماموران جمهوری اسلامی دستگیر و به زندان اوین و قزل حصار منتقل می شود. در زندان ابوغریب ما با هم در بند 2 بودیم، او خاطره هایی از برادر کوچکتر من که او هم در زندان قزل حصار در حبس بود، داشت و گفتگو با او برایم دوست داشتنی بود و یاد برادرم حسین را برایم زنده می کرد. یک روز حمید رضا از من پرسید، محمد تو اگر بخواهی دوباره مبارزه را از اول شروع کنی چی کار می کنی ، سازمان مجاهدین امید ما بود که این چنین شد و ما را با صدام حسین شریکی شکنجه می دهند، اگر برگردی به گذشته چی کار می کنی؟
گفتم حمید رضا تجربه من از سال های زیادی که با سازمان مجاهدین همکاری تشکیلاتی و تنگاتنگ داشتم این است که ما تند روی کردیم. در صحبت با او یاد مهندس بازرگان افتادم و گفتم یادته حمید رضا ، یک موقعی مهندس بازرگان در استادیوم آزادی در نهی تندروی و مشی انقلابی گری و … می گفت من یک فولکس واگن هستم و باید گام به گام پیش رفت و تمام تجربه من از این سال ها این است که باید آهسته و سنجیده و مصلحانه پیش رفت، مبارزه مسلحانه و خشونت طلبانه مردم ایران را چند دهه از پیشرفت های سیاسی و اجتماعی اش به عقب انداخته است و …
مشی و اندیشه مهندس بازرگان با همه کمبودهایش درمان زخم و درد جامعه ایران بوده و هست. مهمترین ویژگی مهندس بازرگان ، رعایت اخلاق در سیاست بوده است که شاید در میان سیاستمداران چند دهه گذشته ایران نتوان به تعداد انگشتان دست پیدا کرد که به ” اخلاق در سیاست ” اعتقاد عملی داشته باشند. مسعود رجوی بسیار تلاش کرد که مهندس بازرگان را نیز به مانند دکتر ابوالحسن بنی صدر به سر سفره خود یعنی سفره ” خشونت و ترور ” بکشاند. خوشبختانه دکتر بنی صدر زود به ماهیت رجوی پی برد و در سال 1362 بعد از ملاقات مسعود رجوی با طارق عزیز، معاون وقت صدام حسین ، سفره رجوی را ارزانی خودش دانست و مهندس مهدی بازرگان نیز همیشه به رجوی ” نه ” گفت. آخرین تلاش مسعود رجوی برای فریب مهندس بازرگان به سال 1364 بر می گردد که برای مداوا به خارج از ایران آمده بود و نامه ای برای وی نوشت که اعضای سازمان به همراه کتابی که از قربانیان اعدام، ترور و خشونت درست شده بود، به دست مهندس بازرگان در آلمان دادند. متن کامل نامه مسعودر جوی به مهنس بازرگان را بخوانید :
بسم الله الرحمن الرحیم
آقای مهندس مهدی بازرگان
فهرست شهداء را ملاحظه کردید، آیا شراکت در چنین رژیمی کافی نیست. فکر می کنم بخوبی می دانید که خمینی از قبل شراکت امثال شما و اینکه هنوز هم حاضر به بریدن از او نیستید تا کجا در ادامه کشتار دست بازتر پیدا می کند. آیا عاقبت آن همه سخن گفتن از آزادی و اسلام همین است. راستی چرا رژیم از سفر شما به خارجه متنفع است. برای آخرین بار از موضع نصیحت و خیرخواهی به شما می گویم و از شما می خواهم بیائید و در این سن و سال به حکم اختیار وجه مثبت و مردمی و تکاملی ذره بی انتهای وجود خود را نیز به اثبات رسانده و بخش تعیین ناشده باقی عمر را با نام نیک و دوری کامل العیار از رژیم به سر برید. مشخصا پیشنهاد می کنم دیگر به نزد خمینی و تحت سلطه او بازنگردید، سیاست تبعید و مهاجرت در پیش بگیرید، همه وسائل را هم بدون کمترین چشم داشت سیاسی برایتان تضمین می کنم.
به یاد داشته باشید که اگر تا دیروز می توانستید عذر و بهانه ای نزد خلق و خالق داشته باشید که تحت شرایط خفقان و کهولت سن درمانده و محذور بوده اید، حالا که به خارج آمده اید دیگر هیچ عذر و بهانه ای از شما پذیرفته نخواهد بود. بخصوص که من از سوی مجاهدین و از سوی خانواده شهداء اعلام می کنم که نزد خمینی و تحت حاکمیت او بر نگردید و باز هم در درون رژیم او که صدبار از رژیم شاه بدتر است دست او را بر جان و مال و … خلق الله باز نسازید. حفظ حرمت و تامین معیشت جنابعالی و هر تعداد از همراهان علی الداوم بر عهده ما خواهد بود. آقای بازرگان یادتان هست که 20 سال پیش مجاهدین از شما جدا شدند. ما بدخواه کسی نیستیم و به وظیفه تاریخی خود عمل می کنیم.
یک نکته آخری را هم می گویم و در می گذرم و دیدار را به قیامت حوالت می دهم، نکته ای که حقا همان شرط بلاغ است. فرصت بیرون آمدن از جمهوری اسلامی هر روز فراهم نمی شود. برای اینکه روزی افسوس نخورید که چرا امروز فرصت فرار از رژیم را از دست دادید. والسلام. مسعود رجوی 25 شهریورماه 1364.
اگر به متن خوب دقت کنید می بیند که مسعود رجوی با چه دجالیتی می خواسته در سال 1364 ، یعنی دقیقا سی سال قبل، مهدی بازرگان را برای مشروعیت دادن به ترور و خشونت بکار گیرد و در عوض مخارج و معیشت مهندس بازرگان و هر تعداد از همراهان او را بر عهده گیرد. اما مهندس بازرگان ، این مصلح پیر ، چه روشن و دقیق به مسعود رجوی سی سال قبل ” نه ” گفت و اگر مهندس بازرگان به مسعود رجوی ” آری ” گفته بود، باز کسی از او یاد می کرد. در پایان این مطلب وصیت نامه مهندس بازرگان به نقل از سایت عصر ایران می آورم.
