درتاریخ ادبیات غرب ؛درغیاب ما، چه گذشت ؟

0
1410

در دوره روشنگری سرانجام عقلگرایی حاکم شد . با کمک کانت بجای اتوریته های پیشین ، سازمانهای خردگرایی فعال شدند و عقل جای یقین های پیشین و دادههای پذیزفته شده الهی را گرفت . جنبش روشنگری یک حرکت عظیم اصلاحی یا انقلابی ، فرهنگی ، سیاسی ، و اجتماعی بود . در عصر روشنگری دیگر ادبیات تنها وسیله برای سرگرمی طبقات مرفه نبود بلکه وظایفی انسانی ، اخلاقی ، و شناختی را بعهده گرفت . در این دوره معرفی ایده آل ها نیزازجمله وظایف ادبیات گردید . از جمله ژانرهای ادبی عصر روشنگری ، رونق رمان سفرنامه ای و رمان مکاتبه ای بود . قرن 17 را میتوان قرن ادبیات و فرهنگ کلاسیک نیز نامید چون آنان بازگشت به دوره باستان را دوباره توصیه میکردند .

درتاریخ ادبیات غرب ؛درغیاب ما، چه گذشت ؟

علیشاه سلطانی ـ 15.03.2016

 Falsaf@web.de

ادبیات غرب گرچه با دوکتاب شعر حماسی هومر در یونان باستان در هشت قرن پیش از میلاد شروع شد ، آن ولی قدیمی ترین ادبیات جهان نیست . این ادبیات بعدها شامل ژانرهایداستان ، درام ، شعر ، مقاله ، کمدی ، و اتوبیوگرافی شد . دورههای تاریخی ادبیات اروپا شمالادبیات یونان و رم باستان ، ادبیات سدههای میانه ، دوره رنسانس ، عصر روشنگری ، دوره رئالیسم ، سالهای ادبیات مدرن ، و ادبیات زمان حال است . غیر از 7 دوره فوق ، سه مرحله و جریان جنبی ادبی دیگر نیز در جوار مراحل اصلی فوق وجود داشته دوره باروک در پایان عصر رنسانس ، دوره رمانتیک در پایان عصر روشنگری ، و دهه های ادبیات سوسیالیسم رئالیستی ، در زمان سالهای میان دوره رئالیسم و عصر مدرن .

از جمله نویسندگان یونان باستان هومر، آشیلوس ، سوفوکلس ، اریستوفانس ، و خانم سافو هستند . ادبیات رم باستان در قرن سوم پیش از میلاد با خلاقیت هنری پلاتوس ، ورژیل ، هوراز ، اوید ، و اپیکور آغاز شد . کتاب دینی انجیل نخستین بار در سال 180 بعد از میلاد از زبان آرامی به زبان لاتین ترجمه گردید .

سدههای میانه یا قرون وسطی را دوره ای هزارساله میان قرون 14-5 میلادی گمان میزنند .قهرمانان و شخصیت های ادبیات دوره سدههای میانه شامل مجاهدین مذهبی ، عیاران ، شوالیه ها ، و مقدسین دین مسیح بودند . عصرنودر پایان قرن 15 میلادی آغاز شد . در دوره رنسانس و نوزایی ، هومانیستها به کشف و تبلیغ مجدد فرهنگ دوره باستان پرداختند . آنان از قرون 13 و 14 میلادی شروع به فعالیت نمودند . در دوره رنسانس علاقه خاصی به طبیعت ، لذت جویی ، و زیبایی پرستی دوره باستان وجود داشت . در این دوره تقلید ادبی از ورژیل و سیسرو دوباره تبلیغ شد . دانته و شکسپیر نیز از جمله نویسندگان آغازین این دوره بودند .alishah soltani

در قرن 17 میلادی در کنار ادبیات رنسانس یک جنبش جدید ادبی فرهنگی بنام باروک به مخالفت با فرهنگ حاکم پرداخت . آنان به جای ارزشهای سکولار دوره باستان خواهان یک مذهب کاتولیک ترقیخواه و اصلاحگرا شدند . در دوره باروک شاهان و پدران مقدس اهمیت خاصی به شکوه و جلال و بریز و بپاش و اصراف کالاهای لوکس شکم سیرانه خود میدادند . در جنبش باروک ،فرانسویان و اسپانیایی ها بسیار فعال بودند .

در دوره روشنگری سرانجام عقلگرایی حاکم شد . با کمک کانت بجای اتوریته های پیشین ، سازمانهای خردگرایی فعال شدند و عقل جای یقین های پیشین و دادههای پذیزفته شده الهی را گرفت . جنبش روشنگری یک حرکت عظیم اصلاحی یا انقلابی ، فرهنگی ، سیاسی ، و اجتماعی بود . در عصر روشنگری دیگر ادبیات تنها وسیله برای سرگرمی طبقات مرفه نبود بلکه وظایفی انسانی ، اخلاقی ، و شناختی را بعهده گرفت . در این دوره معرفی ایده آل ها نیزازجمله وظایف ادبیات گردید . از جمله ژانرهای ادبی عصر روشنگری ، رونق رمان سفرنامه ای و رمان مکاتبه ای بود . قرن 17 را میتوان قرن ادبیات و فرهنگ کلاسیک نیز نامید چون آنان بازگشت به دوره باستان را دوباره توصیه میکردند .

سرانجام با کمک روسو و شعار «بازگشت به طبیعت» و در مخالفت با عقلگرایی مکانیکی، جنبشی ظاهر شد که دنبال احساسات و عواطف رمانتیک بود . رمانتیک ها در ادبیات نه تنها جهان درون بلکه جهان بیرون را نیز مورد توجه قرار دادند . موضوعات طبیعی وتاریخی مورد توجه ادبیات رمانتیک قرار گرفتند . خلق و منیت فردی نیز مورد توجه قرار گرفت . رمانتیک ها خودرا نیرویی ملی و ضد ناپلئون وضد انقلاب فرانسه میدانستند و در تاریخ سدههای میانه دنبال قهرمان ملی می گشتند . همه رمانتیکها محافظه کار یا سنت گرا نبودند بلکه نویسندگانی مانند ویکتور هوگو مبلغ عدالت اجتماعی شدند . در این دوره مترجمین ،آثار شکسپیر را به زبانهای دیگراروپایی ترجمه نمودند . سرانجام آنطور که رمانتیک، عصر روشنگری را کنار زد ، ادبیات رئالیسم، دوره رمانتیک را در قرن 19 منحل نمود .

جنبش ادبیات رئالیستی از سال 1830 با کمک نویسندگانی مانند بالزاک ، فلوبر، دیکنز، و تولستوی شروع شد . در ادبیات رئالیستی بجای نظر و علاقه به دوردستها و عجایب و جادو و جنبل انسان خیالپرداز، واقعیات روزمزه انسان اهل کار، موضوعات اطراف و معمولی مطرح شدند. مهمترین ژانر ادبی دوره رئالیسم رمان بود . رمان رئالیستی شامل رمان اجتماعی بود که خود شامل رمان خانوادگی ، رمان عشقی ، و رمان زناشویی نیز بود . انتقاد از شرایط سیاسی و اجتماعی موجب شد که ادبیات رئالیستی را ادبیات ضد بورژوایی ، مردمی و انتقادی بحساب آورند . مهمترین مکان رمان رئالیستی غرب،شهرهای بزرگ مانند پاریس ، لندن ، برلین ، پتروگراد ، و غیره بودند . بین سبک رئالیستی و دوره رئالیسم فرق است ؛ سبک رئالیستی گاهی در دورههای پیش از رئالیسم نیز گاهی وجود داشت مانند رمان » دکامرون » از قرن 14 میلادی ، و تمام نویسندگان دوره رئالیسم ، رئالیستی نبودند مثلا نویسندگانی مانند یوسف کنراد یا کپلینگ در انگلیس .

بعد از دوره رئالیسم ، دوره مدرن در ادبیات غرب شروع شد که زمان آزمایش و تجربیات ادبی مدرن نیز بود .ادبیات مدرن اروپا در میانه قرن 19 در فرانسه با کمک اشعار بودلر شروع شد .مدرن گرایان ادبی مانند رئالیستها و رمانتیکها به طرح زشتی ها نیز در جامعه می پرداختند .نویسندگان مکتب مدرن خواهان انقلاب ادبی بودند . از جمله نویسندگان ادبیات مدرن برشت ، ایبسن ، چخوف ، لورکا ، و بکت هستند . بعضی دیگر مانند کافکا و ویرجینیا ولف بجای داستان ، افکار و احساسات را در ادبیات مطرح نمودند . معمولا یک دوره تاریخی یا ادبی ممکن است حدود صد سال طول بکشد ، ولی ادبیات مدرن قرن بیست اروپا دهها سال است که خستگی خودرا نشان داده . ادبیات مدرن رسما از میانه قرن بیست به پایان رسید . ادبیات بعد از مدرن را ادبیات پسا مدرن یا ادبیات مدرن مرحله دوم مینامند . ادبیات بعد از مدرن را ادبیات زمان حال می نامند .در ادبیات زمان حال غیر از ادبیات امریکا ، ادبیات کشورهای جهان سوم نیز طرفداران بیشماری دارد .

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

 آرشیو موضوع : تاریخ، فرهنگ و هنر

نامه ای به کانون نویسندگان زنان

نامه ای به کانون نویسندگان زنان

 ادبیاتی که با مشتهای گره کرده در جیب شعار دهد اندیشیدن را فراموش خواهد کرد و همچون چنگیز آیتماتوف اسطوره های ایل و دیار و وطن را وارد داستان و نوول باید نمود . باید باز هم به بحث فرم و …

به بهانه تماشای فیلم “امکان مینا”

به بهانه تماشای فیلم “امکان مینا”

به بهانه تماشای “امکان مینا” عاطفه نادعلیان، انجمن نجات، مرکز تهران، ششم مارس ۲۰۱۶:… اساس قصه «امکان مینا» که قصه‌ای عاشقانه است به درستی از کار درآمده است. فیلمساز از یک سو زندگی مشترکی را روایت می‌کند که در دهه ۶۰ شکل می‌گیرد اما از وقایع جامعه و اتفاقاتی که در این دهه رخ …

داستان تلخ زنى که عاشق گاندى بود

داستان تلخ زنى که عاشق گاندى بود

لحظه دیدار با گاندى فرامى رسد. مدلین در همان لحظه نخست چنان جذب شخصیت او مى شود که در نامه اى به پدرش درباره گاندى مى نویسد: «این چشم …

رئالیسم و رمان ، آینه نارسایی های اجتماعی

رئالیسم و رمان ، آینه نارسایی های اجتماعی

مکتب ادبی رئالیسم انتقادی با آثار ارسطو در یونان باستان شروع شد . عده دیگری آغاز آنرا در فلسفه پوزیویتیسم و مثبت گرایی کنت و ماتریالیسم آن دوره میدانند . در آلمان ، شیلر کوشید تا در ادبیات به اختلاف سبک ایده آلیستی و رئالیستی توجهات را جلب کند . او رئالیسم را  نخستین بار یک سبک ادبی …

روایت جوان آلمانی؛ بازگشت از ‘جهنم’ سلفی‌ها

روایت جوان آلمانی؛ بازگشت از ‘جهنم’ سلفی‌ها

دومینیک موسی شمیتز در هفده سالگی به سلفی‌ها پیوست. او سالها شهر به شهر سفر می‌کرد تا جوانان را به آیین سلفی که برداشتی خشک و تعصب‌آمیز از اسلام است، جذب کند. اکنون که ۲۸ ساله شده، باز همچنان شهرهای آلمان را زیر پا می‌گذارد و این بار در شهرهای گوناگون به مدرسه‌ها، باشگاه‌های ورزشی و اماکن تفریحی می‌رود …

ایران خبرساز روز هفتم برلیناله با «روزهای صفر» ساخته الکس گیبنی، مستندساز آمریکایی

ایران خبرساز روز هفتم برلیناله  با «روزهای صفر» ساخته الکس گیبنی، مستندساز آمریکایی

پخش مستندی افشاگرانه در هفتمین روز جشنواره فیلم برلین، بار دیگر نام ایران را در این رویداد معتبر سینمایی مطرح کرد. اما طرح نام ایران، نه به خاطر فیلمی ساخته فیلمسازان ایرانی، بلکه به دلیل مضمون مستند «روزهای صفر» بود، مستندی که ابعاد تازه‌ای از حملات سایبری علیه تاسیسات هسته‌ای ایران را فاش می‌کند. مستند «روزهای صفر» ساخته الکس …

حسنین هیکل، روزنامه‌نگار مشهور مصری درگذشت

حسنین هیکل، روزنامه‌نگار مشهور مصری درگذشت

دیدار و گفت‌وگوهای او با خوان کارلوس (پادشاه اسپانیا)، آلبرت انیشتین (فیزیکدان آلمانی)، جواهر لعل نهرو (از رهبران استقلال هند)، یوری آندروپوف (رهبر اتحاد شوروی پیش از میخائیل گارباچوف)، محمدرضا پهلوی (شاه ایران)، ژنرال مونتگمری (یکی از فرماندهان نظامی ارتش بریتانیا در جنگ جهانی دوم) و راکفلر (سرمایه‌دار بزرگ آمریکایی) در کتاب او با نام “دیداری دوباره با …

مکاتب ادبی ، آنهایی که نام شان را رقصیدند

حسنین هیکل، روزنامه‌نگار مشهور مصری درگذشت

در نقدهای ادبی انگلس، آثار زولا یک جام جهان نمای شرایط اجتماعی انسانی آنزمان هستند . ناتورالیستها مدعی بودند که با کمک هنر و …

پاسخ ترک

لطفا نظر خود را وارد کنید
لطفا نام خود را اینجا وارد کنید