آیا آلمان موظف به تحویل دادن پوجدمون به اسپانیا است؟

پوجدمون به چه متهم است؟

کارلس پوجدومون در ماه اکتبر سال گذشته میلادی استقلال کاتالونیا از اسپانیا را اعلام کرده بود و با این اقدام بر خلاف قانون اساسی اسپانیا عمل کرد. در پی این قدام بود که مقامات قضایی اسپانیا دست به کار شده و به اتهام شورش پرونده‌‌ای علیه پوجدمون و دیگر چهره‌های شاخص جنبش جدایی‌طلبی کاتالونیا به جریان انداختند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

پوجدمون از اسپانیا گریخت و به بلژیک پناه برد. دستگاه قضایی اسپانیا حکمی اروپایی در ارتباط با جلب پوجدمون را در ماه دسامبر سال ۲۰۱۷ پس گرفت. روز جمعه گذشته (۲۳ مارس / ۳ فروردین) حکم بازداشت جدیدی صادر شد که حال عملی شده است. به نوشته رسانه‌های اسپانیا شورش، تحریک افکار عمومی و ارتشاء اموال عمومی از اتهاماتی است که در حکم جلب پوجدمون آمده است.

منظور از حکم بازداشت اروپایی چیست؟

حکم بازداشت اروپایی، تحویل فردی مظنون بین دو کشور عضو اتحادیه اروپا را تسهیل و تسریع می‌کند. مقامات قضایی این دو کشور به‌طور مستقیم همکاری می‌کنند. تحویل دادن پوجدمون منوط بر این است که اتهامی که علیه او مطرح شده، در کشوری که او را بازداشت کرده نیز به این شکل و مضمون وجود داشته باشد.

یوآخیم پوهل، کارشناس حقوق در شبکه دوم تلویزیون آلمان در این رابطه می‌گوید: «شورش به عنوان اتهام در کتاب قانون اسپانیا آمده است، اما نه در آلمان.» این کارشناس در عین تصریح می‌کند: «خیانت ملی در کتاب قانون آلمان ذکر شده است. این به جرمی گفته می‌شود که فردی با توسل به خشونت می‌کوشد، حکومت را سرنگون کند. پوجدمون اما به خشونت متوسل نشده بود.»

به گفته‌ی پوهل ارتشاء اموال عمومی اما مسئله‌ای است که در آلمان نیز وجود دارد و این کشور نیز طبق این اصل ممکن است پوجدمون را به اسپانیا تحویل دهد.

اتهاماتی که علیه پوجدمون مطرح شده‌اند، در زمره‌ی ۳۲ جرم سنگینی نیستند که تحویل فوری یک فرد را لازم‌الاجرا می‌کنند. در مورد جرم‌هایی چون عضویت در یک سازمان تبهکارانه، تروریستی و یا تجارت انسان ضروری نیست که جرم مورد نظر در کشور دیگر نیز جرم محسوب شود. این کافی است که کشوری که حکم بازداشت را صادر کرده، برای جرم مورد بحث مجازات حبسی بالغ بر دست کم سه سال در نظر گرفته باشد.

پوجدمون پس از بازداشت توسط پلیس آلمان به بازداشتگاه نوی‌مونستر منتقل شد

سرعت رسیدگی چگونه خواهد بود؟

در ارتباط با حکم جلب اروپایی مهلت‌های مشخصی تعیین شده است. کشوری که فرد تحت پیگرد بازداشت شده است، باید در ظرف ۶۰ روز او را به کشور صادرکننده‌ی حکم تحویل دهد.

در صورتی که پوجدمون خود با مسئله تحویل دادنش موافق باشد، آلمان باید در عرض ده روز در این مورد تصمیم‌گیری کند.

برخلاف موارد سنتی، راهکارهای دیپلماتیک در این مورد مطرح نیست. کاتارینا بارلی، وزیر دادگستری در گفت‌وگو با شبکه اول تلویزیون آلمان تصریح کرد که در این قضیه مداخله نخواهد کرد. او گفت: «در مورد حکم جلب اروپایی روند کار کاملا قانونمند و  مشخص است. پرونده‌ای به جریان می‌افتد و دادگاه نیز مستقلا تصمیم می‌گیرد.»

حکم جلب اروپایی از اول ژانویه ۲۰۰۴ می‌تواند به کار گرفته شود. کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز در چنین مواردی تصمیمات دادگاه را به‌طور متقابل به رسمیت می‌شناسند.

ادامه‌ی رسیدگی به پرونده چگونه است؟

دادگاه کارلس پوجدمون روز دوشنبه (۲۶ مارس / ۶ فروردین) در پی اقدام دادستانی ایالت شلزویگ هولشتاین به جریان افتاده است. در نخستین جلسه دادگاه از جمله هویت پوجدمون احراز می‌شود و در این مورد تصمیم‌گیری خواهد شد که آیا خطر فرار او وجود دارد و او باید همچنان در بازداشت به سر ببرد.

دادگاه ایالتی شلزویگ هولشتاین مدارک ارسالی از اسپانیا را مورد بررسی قرار خواهد داد و در این مورد تصمیم‌گیری می‌کند که آیا تحویل دادن پوجدمون به اسپانیا از لحاظ قانونی مجاز است یا نه. در صورتی که از لحاظ قانونی مانعی برای تحویل دادن پوجدمون وجود نداشته باشد، دادستانی کل آلمان می‌تواند به عنوان آخرین مرجع در این باره تصمیم‌گیری کند.

بیشتر بخوانید: پوجدمون، رئیس پیشین کاتالونیا، در آلمان بازداشت شد

به گفته‌ی نیکولائوس گاتزئاس، کارشناس حقوق در آلمان، “مقامات آلمانی به رویدادهای کاتالونیا با عینک قوانین آلمان خواهند نگریست. در صورتی که اتهامات مطرح شده علیه پوجدمون بر اساس قوانین آلمان نیز جرم محسوب شود، مانعی بر سر تحویل دادن او به اسپانیا وجود نخواهد داشت”.

مقامات قضایی آلمان در غیر این صورت می‌توانند تحویل دادن پوجدمون به اسپانیا را غیرقانونی بخوانند، از جمله وقتی اتهام “شورش” مطرح می‌شود.

گاتزئاس در این راستا تصریح می‌کند: «برای نمونه می‌توان شعاع عمل دستگاه قضایی اسپانیا را محدود کرد و واداشت که پوجدمون را تنها به خاطر برخی اتهامات تحت پیگرد قرار دهند. به عبارتی دادگاه آلمان تنها در صورتی با تحویل دادن پوجدمون موافقت خواهد کرد که او در اسپانیا برای مثال، تنها به اتهام ارتشاء اموال عمومی و نه به اتهام شورش محاکمه شود.

کاتالونیا پس از بازداشت پوجدمون شاهد گردهمایی‌های اعتراضی گسترده‌ای بود

آیا پوجدمون می‌تواند تقاضی پناهندگی کند؟

پس از بازداشت پوجدمون توسط پلیس آلمان روزنامه “کیلر ناخریشتن” به نقل از محافل قضایی گزارش داد که او ممکن است در آلمان درخواست پناهندگی دهد.

سخنگوی وزارت داخله ایالت شلزویگ هولشتاین در گفت‌وگو با این روزنامه تصریح کرد: «اگر پوجدمون از آلمان تقاضای پناهندگی کند، درخواست او مانند دیگر درخواست‌های پناهندگی از سوی اداره رسیدگی به امور پناهندگان و مهاجران بررسی خواهد شد.»

به گفته‌ی او شانس اینکه با چنین درخواستی موافقت شود، کم است، چرا که اجرای حکم جلب اروپایی بر درخواست پناهندگی ارجحیت دارد.

آنگونکه که وکیل مدافع پوجدمون در مصاحبه با رادیوی کاتالونیا تصریح کرده، موکلش قصد درخواست پناهندگی از آلمان را ندارد.

آنگونه که رسانه‌های آلمان روز دوشنبه (۲۶ مارس / ۶ فروردین) گزارش داده‌اند، تصمیم‌نهایی درباره سرنوشت پوجدمون به احتمال قوی در هفته‌ی پس از عید پاک در آلمان گرفته خواهد شد.