ایبسن میگفت زولا به درون باتلاق جامعه طبقاتی بورژوایی رفت تا در آن شنا کند ولی من برای اینکه آنرا فیلتر و تمیز کنم . او در نمایشنامه ” مرغابی وحشی ” فساد و پوسیدگی جامعه سرمایه داری را نشان میدهد و در درام ” دشمن خلق ” تضاد ظاهر و باطن جامعه معیوب را به انتقاد میگیرد.درنمایش ” اگر ما مردها برخیزیم ” اهمیت جهانی و انسانی درام را نشان میدهد . در این اثر او بطور سمبولیک ، دروغ و حیله و منفعت پرستی در زندگی و جامعه سرمایه داری را به بحث میگذارد . نمایشنامه های آغازین ایبسن زیر تعثیر دوره رمانتیک ملی مد روز آنزمان بودند که با سنت گرایی ارتجاعی مبارزه میکرد. او به انتقاد از ارزشهای زیباشناسی لیبرالیسم سیاسی نیز پرداخت . گرچه او فرزند لیبرالیسم اروپایی است ولی با جنبه های منفی آن مبارزه کرد و از آن انتقاد نمود .ایبسن جامعه و طبقه شهروندی خودرا بخوبی می شناخت و آنرا با توانایی خاصی به نقد کشید . اوتضاد بین اصول اخلاقی نظری و زندگی خشن عملی نظام سرمایه داری را نشان داد و میگفت این نظام در لباس دمکراسی، منافع یک گروه اقلیت استثمارگر را نمایندگی میکند .
هنریک ایبسن- و ادبیات اجتماعی انتقادی .
نمایشنامه های ایبسن ؛ حقوق زنان و نکات فلسفی .
علی شاه سلطانی _ 13.08.2016
Falsaf@web.de
Henrik Ibsen 1828 – 1906
هنریک ایبسن نمایشنامه نویس نروژی یکی از آغازگران ادبیات اجتماعی انتقادی در 150 سال پسش اروپا است . اهمیت آثار او را در حد کارهای برشت ، شکسپیر، و شیلر قرار میدهند . درام نویسی اروپا بدون نام او غیر قابل تصور است . ایبسن یکی از کلاسیکهای ادبیات میهن اش نروژ نیز بشمار می آید .
نمایشنامه های اجتماعی انتقادی وی تئاتر اروپا را تحت تعثیر قرار داد . او خالق نمایشنامه های رئالیسم انتقادی است . بعضی از آثارش سالها در اروپا ممنوع و یا سانسور شدند . او با کمک موضوعات خانوادگی به طرع مشکلات اجتماعی می پرداخت .
هنریک ایبسن میان سالهای 1906-1828 میلادی زندگی نمود و بیش از 27 سال از عمر خودرا در سایر کشورهای اروپایی برای آشنایی با تئاتر و فرهنگ و سیاست گذراند . وی در جوانی به هواداری از نظرات سوسیالیسم تخیلی مبارزی بنام” مارکوس ترانه” پرداخت و با وقوع انقلاب 1848 در شمال اروپا ،به سرودن اشعار آزادیخواهانه همت گماشت .
در قرن 19 در زمان او در دوران رمانتیک اروپا بحث شدیدی میان دو جناح طرفدار ادبیات زیبا شناسی و ادبیات اخلاق گرایی در گرفت . ادبیات قرن 19 نروژ وارث تمایلات سیاسی اخلاقی عصر روشنگری و نظرات آزادیخواهانه رمانتیک شد . ایبسن با آغاز مبارزات اجتماعی در کشورش به جنبش کارگری پیوست و سرانجام در سال 1866 بدلیل نوشتن نمایشنامه ” آتش سوزی ” ، مجلس ملی نروژ حقوق سالانه ای برای او تعیین کرد تا وی با خیال راحت بتواند به خلاقیت هنری ادبی خود ادامه دهد .
خلاف فرهنگ حاکم آنزمان ،ایبسن به دفاع از جنبش زنان و قربانیان جامعه مردسالار پرداخت . مشهورترین اثر او ” خانه عروسکی ” در باره مبارزه زنان نوشته شده . او در آنجا فشار و ظلم به زنان در جامعه غیرعادلانه را نشان میدهد و در نمایشنامه ” اشباح ” او نه تنها وابستگی زنان به پیوند و ازدواج بورژوایی پدرسالانه را نشان میدهد بلکه درد و رنج کودکان را نیز مطرح می نماید . ایبسن به انتقاداز جامعه ای میپردازد که مردها در آن معیارهای رفتار و کردار با زنان را تعیین میکنند . او غیر از موضوع حقوق و حرکت اجتماعی زنان ، جنبش اعتراضی کارگران و نتایج منفی صنعتی شدن کشورش را نیز مورد بررسی قرار میدهد .
بعد از ایبسن ،قهرمان درام اکسپرسیونیستی مرسوم آنزمان باردیگر به مردها واگذار شد . ایبسن در ابتدای کار نویسندگی اش 10 سالی درام های فلسفی نوشت . نمایشنامه هایش گرچه در آغاز دارای عناصر سمبولیک فلسفی و فولکلوریک بودند ولی در خاتمه به واقعگرایی انتقادی روی آورد .
ایبسن میگفت زولا به درون باتلاق جامعه طبقاتی بورژوایی رفت تا در آن شنا کند ولی من برای اینکه آنرا فیلتر و تمیز کنم . او در نمایشنامه ” مرغابی وحشی ” فساد و پوسیدگی جامعه سرمایه داری را نشان میدهد و در درام ” دشمن خلق ” تضاد ظاهر و باطن جامعه معیوب را به انتقاد میگیرد.درنمایش ” اگر ما مردها برخیزیم ” اهمیت جهانی و انسانی درام را نشان میدهد . در این اثر او بطور سمبولیک ، دروغ و حیله و منفعت پرستی در زندگی و جامعه سرمایه داری را به بحث میگذارد .
نمایشنامه های آغازین ایبسن زیر تعثیر دوره رمانتیک ملی مد روز آنزمان بودند که با سنت گرایی ارتجاعی مبارزه میکرد. او به انتقاد از ارزشهای زیباشناسی لیبرالیسم سیاسی نیز پرداخت . گرچه او فرزند لیبرالیسم اروپایی است ولی با جنبه های منفی آن مبارزه کرد و از آن انتقاد نمود .
ایبسن جامعه و طبقه شهروندی خودرا بخوبی می شناخت و آنرا با توانایی خاصی به نقد کشید . اوتضاد بین اصول اخلاقی نظری و زندگی خشن عملی نظام سرمایه داری را نشان داد و میگفت این نظام در لباس دمکراسی، منافع یک گروه اقلیت استثمارگر را نمایندگی میکند .
_________________________________
محبوب ترین مطالب برای موضوع تاریخ، فرهنگ و هنر
- ده کتاب، ده فیلم؛ اقتباس‌های مشهور سینمای ایران – 1,271 views
- ابوالفضل جورابچی: از دفتر خاطرات یک پزشک – 1,178 views
- محمدعلی سپانلو، “شاعر تهران” درگذشت – 1,014 views
- سووشون: تصویرگر «سرنوشت مکرر محتوم» ایرانی – 1,007 views
- ایران قلم فرارسیدن نوروز و سال ۱۳۹۴ خورشیدی را تبریک می گوید – 771 views
- نصرت شاد: آنارشیست ها اهل سلام و تعارف نیستند – 683 views
آرشیو موضوع : تاریخ، فرهنگ و هنر
جرج اورول یکی از مدافعان و سخنگویان قربانیان فاشیسم و توتالیتاریسم
جرج اورول را میتوان یکی از مدافعان و سخنگویان قربانیان فاشیسم و توتالیتاریسم قرن گذشته دانست. او در رمانهایش به افشای دیکتاتوری نظام های فاشیستی ، امپریالیستی ، استالینیستی و دیگرنظام های اتوریته پرداخت . در آثار اورول بحرانهای اجتماعی سیاسی نیمه اول قرن 20 مشاهده میشود . او در آنجا به روش استعماری حکومت نمودن دولت انگلیس …
- 61 views
- ثبت یک دیدگاه
-
منتشر شده در : ۱۸ مرداد ۱۳۹۵ , ساعت ۲۲:۱۶
- ادامه مطلب
از رمانتیسم جنگ تا استتیک فاشیسم .
آدرنو میگفت او گرچه نویسنده ای بدطینت بود ولی رویاهایش شبیه چپ ها بودند . یونگر میخواست عقلگرایی و انسانیت را با کمک استتیک و زیبایی های احساسی از میدان بدر کند . او در آثارش بجای تشویق ایده آلهای انسانی ، قهرمان پروری را تشویق می نمود . به نقل از منتقدین ادبی، او در کتاب “رعد …
- 91 views
- ثبت یک دیدگاه
-
منتشر شده در : ۱۰ مرداد ۱۳۹۵ , ساعت ۲۱:۲۹
- ادامه مطلب
ـ چرا سلاح بدستان از گیتار بدستانی مثل او وحشت دارند؟
بعد از متحد شدن دو آلمان و انحلال سازمان امنیت آلمان شرقی فاش شد که پرونده امنیتی بیرمن به هشت هزار صفحه میرسد که درباره زندگی شخصی و فعالیتهای اجتماعی او بود ، در حالیکه مجموعه آثار این شاعر معترض و روشنگر آنزمان 53 ساله ،به این حجم نبودند . “بیرمن “از موضع چپ لیبرال مدعی بود که …
- 111 views
- ثبت یک دیدگاه
-
منتشر شده در : ۲۵ تیر ۱۳۹۵ , ساعت ۱۹:۱۳
- ادامه مطلب
تظاهرات مجاهدین خلق در زمان نمایش خانه دوست کجاست در پاریس
تظاهرات مجاهدین خلق در زمان نمایش خانه دوست کجاست در پاریس سیدمحمد بهشتی (مدیرعامل اسبق بنیاد سینمایی فارابی) برای اولین بار به روند ساخت و نمایش فیلم خانه دوست کجاست اشاره کرده است. به گزارش خبرنگار ایلنا؛ سیدمحمد بهشتی در نوشتاری که در اختیار …
- 198 views
- ثبت یک دیدگاه
-
منتشر شده در : ۱۵ تیر ۱۳۹۵ , ساعت ۱۸:۵۱
- ادامه مطلب
بازتاب گسترده درگذشت عباس کیارستمی در رسانه‌های جهان
عباس کیارستمی داستان سرایی اسرارآمیز و دقیق از ذات بشر و روابط انسانی بود؛ کارگردانی که داستان‌هایش به نحوی در دنیای واقعی می‌گذشت اما از دنیای واقعی نبود. فیلم‌های عباس کیارستمی به آسانی معنی خود را نمایان نمی‌کردند و مملو از آرامشی مراقبه گونه، اندوه و تاملات بودند. کیارستمی یک سینمای داستانی-رئالیستی را پدید آورد که اغلب در …
- 91 views
- ثبت یک دیدگاه
-
منتشر شده در : ۱۵ تیر ۱۳۹۵ , ساعت ۱۵:۳۲
- ادامه مطلب
رمان های کارل مای و خاطرات چریک آلمانی
ارنست بلوخ فیلسوف و منقد ادبی میگفت آثار کارل مای بخشی از ادبیات آرمانگرایی رویایی است که کوشش میکند عطش آرزوهای غیر ممکن محرومین و جوانان رمانتیک را ارضا کند . جامعه شناسان دلیل موفقیت آثارش را به سبب خشونت زندگی ماشینی مدرن میدانند که انسانها را در محیط کار و در زندگی روزمره جوری بخود مشغول نموده …
- 123 views
- ثبت یک دیدگاه
-
منتشر شده در : ۱۴ تیر ۱۳۹۵ , ساعت ۱۹:۲۷
- ادامه مطلب
شب بزرگ سینمای ایران در جشنواره مسکو
دختر آخرین ساخته میرکریمی، موفق شد جایزه بهترین فیلم جشنواره مسکو را از آن خود کند؛ همین طور جایزه بهترین بازیگر مرد برای فرهاد اصلانی و همچنین جایزه فیلم برگزیده تماشاگران. میرکریمی که چندین بار در جشنواره مسکو شرکت کرده، برای مخاطبان روس، فیلمساز نام‌آشنایی است؛ فیلمسازی که پیش‌تر هم با فیلم «به همین سادگی»، جایزه بهترین …
- 83 views
- ثبت یک دیدگاه
-
منتشر شده در : ۱۳ تیر ۱۳۹۵ , ساعت ۲۱:۰۱
- ادامه مطلب
والتر بنیامین ، خودکشی روشنفکر رادیکال
بنیامین میگفت نقد باید بدون تعارف و جدی باشد و نه دوستانه و چاپلوسانه . او بعدها در دههای 60 و 70 قرن گذشته یکی از متفکرین جنبش جوانان غرب گردید . مارکسیسم خصوصی او را از نوع برشت ، آدرنو ، لوکاچ ، بلوخ ، و هورکهایکر میدانند . بنیامین نویسنده را یک کارگر روشنفکر میدانست که …
- 92 views
- ثبت یک دیدگاه
-
منتشر شده در : ۱۳ تیر ۱۳۹۵ , ساعت ۱۱:۱۴
- ادامه مطلب
ریشه‌یاب زبان آلمانی
۲۷ ساله بود که اولین چاپ واژه‌نامه ریشه‌یاب زبان آلمانی را منتشر کرد که تا کنون به چاپ ۲۵ رسیده و مهم‌ترین اثر در نوع خود و مورد قبول همه فرهیختگان آلمان است. کلوگه برای ادامه این کار از سال ۱۹۰۰ به مدت ۱۴ سال مجله‌ای با عنوان “پژوهش در واژه‌های آلمانی” (Deutsche Wortforschung) منتشر میکرد که هم …
- 144 views
- ثبت یک دیدگاه
-
منتشر شده در : ۲ تیر ۱۳۹۵ , ساعت ۱۱:۱۱
- ادامه مطلب
روایتی از فیش حقوقی مهندس بازرگان در دوران نخست‌وزیری
مهندس هاشم صباغیان وزیر کشور دولت موقت در خاطره‌ای از مهندس بازرگان می‌نویسد:” چندماه از نخست‌وزیری مهندس مهدی بازرگان گذشته بود که فیش حقوقی ایشان از حسابداری نخست وزیری رسید. بازرگان نگاهی به آن افکند و گفت: مگر این مردم چند بار باید به من حقوق بدهند من حقوق بازنشستگی را از دانشگاه دریافت می‌کنم
