عبدالباری عطوان : تفاوت مذاکره کنندگان ایرانی و عرب
روزنامه نگار مشهور عرب با اشاره به مذاکرات فشرده هسته ای و مقاومت ایران در برابر زیاده خواهی های غرب، ایران را الگوی مناسبی برای کشورهای عرب جهت پایداری و مقاومت و دفاع از حقوق مسلم خود معرفی کرد.
رای الیوم ـ 08.07.2015 به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبکه خبر، عبدالباری عطوان سردبیر روزنامه اینترنتی رای الیوم در سرمقاله این روزنامه نوشت: در دیدگاه بسیاری، نوشتن از ایران یا آنچه به آن مربوط می شود به علت دخالتهای نظامی اش در حمایت از نظام سوریه و حمایت از ائتلاف حوثی ها و علی عبدالله صالح امری ناپسند و از گناهان نابخشودنی است. این دیدگاه در میان کسانی که از سر طایفه گرایی از پیروان مذهب شیعه متنفر هستند و یا کسانی که از سر قومیت گرایی از فارس ها نفرت دارند واضح تر و تند تر است. اما همه اینها باعث نمی شود که ما به عنوان عرب و مسلمان از مذاکرات ایران با کشورهای 1+5 درباره موضوع هسته ایش و مقاومت در این مسیر درس نگیریم و از آنچه طی پنج سال گذشته رخ داده تجربه کسب نکنیم. فحاشی های ضد ایران که بیشترِ روزنامه ها و شبکه های اجتماعی ما را فراگرفته نه تنها به سود ما نیست بلکه از کج فهمی و کوته بینی و جهل ما پرده بر می دارد. چرا که هیچ امتی با این شیوه تمدن خود را بنا نکرده است.
مذاکره کنندگان عرب از مصری گرفته تا فلسطینی، از مذاکرات دو هفته ای «کمپ دیوید» تا «اسلو»ی دو ماهه نشان دادند که چه زود فریب می خورند و بی صبر هستند و در برابر فشار های آمریکا و اسراییل تسلیم می شوند و با عقب نشینی استراتژیک خود هزینه های بسیار سنگینی را بر امت عربی و اسلامی تحمیل می کنند که تا مدتها آثار آن باقی خواهد ماند.
مذاکرات هسته ای ایران با شش کشور بزرگ در 15 دقیقه نهایی چنان سخت است و هر طرف سعی می کند دست طرف مقابل را بخواباند و به منافع بیشتری دست یابد که بارها مجبور شدند مذاکرات را تمدید کنند زیرا طرفین بخصوص ایران بر سر مواضع خود ماند. آن هم ایرانی که انتظار می رفت تحت محاصره کشورهای بزرگ، در موضع ضعف قرار گرفته باشد.
پشت پرده، در میان وزرای خارجه اختلافات زیادی بود. هم در میان وزرای خارجه شش کشور با یکدیگر و هم با محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران. مهمترین نقطه اختلافی، لغو یکباره تحریم های نظامی و اقتصادی ایران و بازگشت ناپذیری آنها مگر با قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل بود.
آمریکا و متحدانش مساله مهمتر از رسیدن به توافق را التزام به اجرای آن می دانند و اعلام کرده اند که در صورت تخطی ایران از توافق، تحریمها فورا بازخواهد گشت زیرا آنها اعلام کرده اند که اعتماد چندانی به ایران ندارند و بارها از ایران فریب خورده اند و نمی خواهند از یک سوراخ دوبار گزیده شوند و روزی برسد که بر مسلح شدن ایران به سلاح هسته ای صحه بگذارند.
ایران در این مذاکرات تنهاست و یک نماینده به نام آقای ظریف دارد اما آن طرف میز شش مذاکره کننده یعنی شش وزیر خارجه ای حضور دارند که برخی از آنها مانند لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه بسیار افراطی و سخت گیرند و برخی مانند وزاری خارجه روسیه و چین از ایران حمایت می کنند و برخی مانند مذاکره کننده آلمان در میانه قرار دارند.
به علت زیاد بودن تعداد مذاکره کنندگان طرف مقابل، برخی اوقات اختلافاتی میان آنها بوجود می آید که بازگشت خودکار تحریم ها که فرانسه و آمریکا بر آن اصرار دارند از آن جمله است. در این مورد روسیه و چین بر رجوع به شورای امنیت پافشاری می کنند تا بتوانند از متحد خود با حق وتو دفاع کنند.
اختلافات فنی هم مانند مساله تغییر کاربری فوردو و تاسیسات آب سنگین اراک به گونه ای که قابلیت تولید بمب اتم نداشته باشند وجود دارد. اما حل این اختلافات بسیار آسان تر از اختلافات سیاسی مانند لغو تحریم ها و یا مسایلی مانند سوریه و عراق و یمن هستند.
ایرانی ها نمی خواهند تجربه نادرست عراق را تکرار کنند و به آمریکا اجازه دهند تا بصورت کاملا آزاد به بازرسی بپردازد و با دانشمندان هسته ای ملاقات کند، این همان اشتباهی بود که عراق انجام داد و به مجرم خواندن عراق، ترور دانشمندانش و حمله به بهانه وجود سلاح های کشتار جمعی انجامید. تجربه کمپ دیوید هم در برابر ایران قرار دارد. در این مورد هم دستان مصر در در صحرای سینا از پشت بسته شد و این کشور از جمع کشورهای عرب بیرون رانده شد. در اسلو هم مذاکره کنندگان آنچه را اسراییل از شناسایی و تامین امنیت خواست به او دادند و فلسطین را بی یار و یاور رها کردند.
بی شک نشست های ساعات آینده در وین سرنوشت ساز هستند اما آنچه مسلم است، همه طرفها بر یک مساله اتفاق نظر دارند که آن، استمرار مذاکرات است زیرا گزینه جایگزین آن جنگ است. جنگی که هزینه های گزافی خواهد داشت و نتیجه آن تضمین شده نیست.
مذاکرات هسته ای ایران با شش کشور بزرگ در 15 دقیقه نهایی چنان سخت است و هر طرف سعی می کند دست طرف مقابل را بخواباند و به منافع بیشتری دست یابد که بارها مجبور شدند مذاکرات را تمدید کنند زیرا طرفین بخصوص ایران بر سر مواضع خود ماند. آن هم ایرانی که انتظار می رفت تحت محاصره کشورهای بزرگ، در موضع ضعف قرار گرفته باشد.
پشت پرده، در میان وزرای خارجه اختلافات زیادی بود. هم در میان وزرای خارجه شش کشور با یکدیگر و هم با محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران. مهمترین نقطه اختلافی، لغو یکباره تحریم های نظامی و اقتصادی ایران و بازگشت ناپذیری آنها مگر با قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل بود.
آمریکا و متحدانش مساله مهمتر از رسیدن به توافق را التزام به اجرای آن می دانند و اعلام کرده اند که در صورت تخطی ایران از توافق، تحریمها فورا بازخواهد گشت زیرا آنها اعلام کرده اند که اعتماد چندانی به ایران ندارند و بارها از ایران فریب خورده اند و نمی خواهند از یک سوراخ دوبار گزیده شوند و روزی برسد که بر مسلح شدن ایران به سلاح هسته ای صحه بگذارند.
ایران در این مذاکرات تنهاست و یک نماینده به نام آقای ظریف دارد اما آن طرف میز شش مذاکره کننده یعنی شش وزیر خارجه ای حضور دارند که برخی از آنها مانند لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه بسیار افراطی و سخت گیرند و برخی مانند وزاری خارجه روسیه و چین از ایران حمایت می کنند و برخی مانند مذاکره کننده آلمان در میانه قرار دارند.
به علت زیاد بودن تعداد مذاکره کنندگان طرف مقابل، برخی اوقات اختلافاتی میان آنها بوجود می آید که بازگشت خودکار تحریم ها که فرانسه و آمریکا بر آن اصرار دارند از آن جمله است. در این مورد روسیه و چین بر رجوع به شورای امنیت پافشاری می کنند تا بتوانند از متحد خود با حق وتو دفاع کنند.
اختلافات فنی هم مانند مساله تغییر کاربری فوردو و تاسیسات آب سنگین اراک به گونه ای که قابلیت تولید بمب اتم نداشته باشند وجود دارد. اما حل این اختلافات بسیار آسان تر از اختلافات سیاسی مانند لغو تحریم ها و یا مسایلی مانند سوریه و عراق و یمن هستند.
ایرانی ها نمی خواهند تجربه نادرست عراق را تکرار کنند و به آمریکا اجازه دهند تا بصورت کاملا آزاد به بازرسی بپردازد و با دانشمندان هسته ای ملاقات کند، این همان اشتباهی بود که عراق انجام داد و به مجرم خواندن عراق، ترور دانشمندانش و حمله به بهانه وجود سلاح های کشتار جمعی انجامید. تجربه کمپ دیوید هم در برابر ایران قرار دارد. در این مورد هم دستان مصر در در صحرای سینا از پشت بسته شد و این کشور از جمع کشورهای عرب بیرون رانده شد. در اسلو هم مذاکره کنندگان آنچه را اسراییل از شناسایی و تامین امنیت خواست به او دادند و فلسطین را بی یار و یاور رها کردند.
بی شک نشست های ساعات آینده در وین سرنوشت ساز هستند اما آنچه مسلم است، همه طرفها بر یک مساله اتفاق نظر دارند که آن، استمرار مذاکرات است زیرا گزینه جایگزین آن جنگ است. جنگی که هزینه های گزافی خواهد داشت و نتیجه آن تضمین شده نیست.
